Mit: W latach 70. XX wieku naukowcy przewidywali epokę lodowcową
Co mówi nauka...
Przewidywania epoki lodowcowej w latach 70. były rozpowszechniane głównie przez media. Większość recenzowanych badań naukowych w tych latach przewidywało ocieplenie wywołane przez wzrost ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Rozważano także scenariusze gwałtownego ochłodzenia klimatu, tzw. „zimy nuklearnej”, wywołanej ewentualną światową wojną jądrową.
„Media rozpowszechniały ostrzeżenia przed nadchodzącą epoką ochłodzenia od lat 50. XX wieku i alarmy te zrobiły się głośniejsze w latach 70. W 1975 roku wieści o ochłodzeniu nie były już nawet traktowane jako 'jeden z najważniejszych problemów', ale wręcz zajmowały pierwsze miejsce w kategorii 'śmierć i cierpienie'. Proklamacje globalnej katastrofy były wtedy niesamowicie podobne do tego, co media mówią teraz o globalnym ociepleniu.” (Ogień i Lód).
Popularne media
Jaki był w latach siedemdziesiątych konsensus naukowy w sprawie przyszłości klimatu? Najczęściej cytowanym artykułem pochodzącym z tamtego okresu i zapowiadającym ochłodzenie jest tekst z Newsweeka „Ochładzający się świat (The Cooling World)”, który sugerował, że ochłodzenie „może zwiastować drastyczne obniżenie produkcji żywności.”
„Meteorolodzy nie są zgodni co do przyczyn i zakresu trendu ochłodzenia... Ale są oni niemal jednomyślni w poglądzie, że ten trend obniży rolniczą produktywność w tym wieku.”
Artykuł czasopisma Time z roku 1974-go, Następna epoka lodowcowa? (Another Ice Age?), malował równie posępny obraz.
„Meteorolodzy – patrząc na średnie globalne temperatury – stwierdzają, że temperatura w ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci stopniowo spadała. Nic nie wskazuje na to, by trend ten miał się odwrócić. Klimatologiczne Kasandry coraz bardziej obawiają się, że odchylenia pogodowe mogą być zwiastunem następnej epoki lodowcowej.”
Recenzowane prace naukowe
Powyższe cytaty pochodzą jednak z artykułów w mediach popularnych, a nie z badań naukowych. Przegląd recenzowanych artykułów z lat 1965-1979 pokazuje, że tylko kilka z nich przewidywało globalne oziębienie (w sumie 7). Znacznie więcej artykułów (42) prognozowało globalne ocieplenie (Peterson 2008). Znacząca większość badań klimatycznych w latach 70. XX w. przewidywała, że Ziemia będzie się ogrzewać w następstwie rosnącej koncentracji CO2 w atmosferze.
Rysunek 1: Liczba artykułów przewidujących globalne oziębienie (kolor niebieski) i ocieplenie (kolor czerwony). Nie było ani jednego roku, w którym było by więcej artykułów przewidujących oziębienie, niż ocieplenie (Peterson 2008 ).
Najbardziej wszechstronną analizą klimatu z lat 70-tych (i najbliższą naukowego konsensusu z tego okresu) był raport Amerykańskiej Akademii Nauk i Narodowej Rady Badań Naukowych (National Research Council) z 1975 roku. Warto zacytować jego główny wniosek:
„…nasza wiedza nie pozwala na dogłębne ilościowe zrozumienie naszej maszyny klimatycznej i tego, co decyduje o kierunku zmiany klimatu. Bez takiego podstawowego zrozumienia nie da się przewidzieć przyszłego klimatu…”.
Powyższe zdania stoją w ogromnym kontraście do dzisiejszej pozycji Akademii Nauk USA:
„...istnieją mocne dowody globalnego ocieplenia... Prawdopodobnie ocieplenie w ostatnich dziesięcioleciach można przypisać działalności ludzkiej... Naukowe zrozumienie zmian klimatu jest dziś wystarczające do tego, by motywować kraje do szybkiego przeciwdziałania.”
Więcej informacji na temat tego mitu jest na stronie Nauka o Klimacie:
Translation by Irek Zawadzki, . View original English version.
Argument sceptyków...