Arguments
PLOCC Taxonomie en definities
Taxonomie van de technieken van wetenschapsontkenning
Grafiek 1: PLOCC Taxonomie tot 1. November 2021 (Aanklikken voor een grotere versie)
Alfabetische lijst van de technieken van wetenschapsontkenning.
Deze tabel zal naar mate de taxonomie verder ontwikkeld wordt zo actueel mogelijk worden gehouden (er kunnen echter vertragingen optreden in de vertaalde versie). De taxonomie en de afzonderlijke pictogrammen kunnen worden gedownload van Wikimedia.
|
TECHNIEK |
DEFINITIE |
VOORBEELD |
|
Een nihilistische mate van wantrouwen hebben ten opzichte van het officiële verhaal, waardoor men niet hoeft te geloven in iets wat niet in de complottheorie past. |
"Toon me het bewijs voor klimaatverandering ... nee, dat bewijs is vervalst hoor!" |
|
|
Oppervlakkige gelijkenissen uitbuiten om zo een niet kloppende overeenkomst te creëren. |
"Een opwarming van een paar graden is geen probleem - we hebben immers bijna elke ochtend met zo'n opwarming te maken." |
|
|
Persoonlijke ervaringen of geïsoleerde voorbeelden gebruiken in plaats van degelijke argumenten of overtuigend bewijs. |
"Het is koud vandaag - hoe zit dat nou met die opwarming van de aarde?" |
|
|
Ervan uitgaan dat de motieven achter elke vermeende samenzwering slecht zijn. |
"Klimaatonderzoekers propageren de klimaathoax omdat ze uit zijn op geld." |
|
|
Het grondig selecteren van informatie welke een standpunt lijkt te bevestigen, terwijl informatie welke het standpunt tegenspreekt, wordt genegeerd. |
"De opwarming van de aarde is gestopt in 1998." |
|
|
Insinueren dat er een geheim plan bestaat dat als doel heeft de waarheid te verbergen of valse informatie te verspreiden. |
"De 'climategate e-mails' bewijzen dat klimaatweten-schappers samenzweren om het publiek te misleiden." |
|
|
Het eisen van meer en beter bewijs na ontvangst van het gevraagde bewijs. |
"De zeespiegel stijgt dan misschien, maar het gaat niet sneller" |
|
|
Woorden met meerdere betekenissen gebruiken om tot een misleidende conclusie te komen. |
"Thermometeruitslagen bevatten onzekerheden, daarom weten we niet of er sprake is van opwarming van de aarde." |
|
|
Een enkele oorzaak of reden veronderstellen terwijl er meerdere oorzaken of redenen kunnen zijn. |
"Het klimaat is in het verleden op natuurlijke wijze veranderd, dus recente veranderingen moeten ook natuurlijk zijn." |
|
|
Volhouden dat "er iets mis moet zijn" en dat het officiële verhaal is gebaseerd op bedrog, zelfs wanneer bepaalde delen van een complottheorie onhoudbaar worden. |
"Ok, prima, 97% van de klimaatwetenschappers is het ermee eens dat mensen de opwarming van de aarde veroorzaken, maar dat is alleen maar omdat ze erbij willen horen" |
|
| Groep pseudo-experts | Grote aantallen ogenschijnlijke experts aanhalen om zo te claimen dat er geen wetenschappelijke consensus is over een onderwerp. | "Er is geen consensus onder experts, omdat 31.487 Amerikanen met een weten-schappelijke graad een petitie hebben ondertekend waarin staat dat mensen het klimaat niet verstoren." |
| Hellend vlak | Suggereren dat een kleine actie onvermijdelijk grote gevolgen zal hebben. | "Zelfs als we een gematigd klimaatbeleid voeren, zullen we meer en meer afglijden naar het socialisme en onze vrijheden verliezen." |
| Immuun voor bewijs | Elk bewijs dat een complottheorie weerlegt, interpreteren alsof het afkomstig is van dat complot. | "Die onderzoeken waaruit bleek dat klimaatwetenschappers niet samenzweren, maakten deel uit van het complot." |
| Kogelvis | Focussen op, en buiten proportie opblazen van, een onbeduidend aspect van wetenschappelijk onderzoek om af te leiden van, of twijfel te zaaien over, de hoofdconclusies van het onderzoek. | "De hockeystickgrafiek is waardeloos omdat deze statistische fouten bevat." |
| Lagere verwachtingen | Het verlagen van de standaard waarmee je een prestatie of bewijzen beoordeelt. | "Twee foto's van Mars laten zien dat ijs zich terugtrekt, dus Mars is aan het opwarmen." |
| Logische dwalingen | Redeneringen waarbij de conclusie niet logisch uit de uitgangspunten volgt. Ook wel non sequitur genoemd. | "Het klimaat is in het verleden op natuurlijke wijze veranderd, dus recente veranderingen moeten ook natuurlijk zijn." |
| Luie slotsom | Relevant bewijs negeren bij het trekken van een conclusie. | "Er is geen empirisch bewijs dat mensen de opwarming van de aarde veroorzaken." |
| Nepdebat | Het presenteren van wetenschap en pseudowetenschap in een situatie met hoor en wederhoor om zo de valse indruk te wekken van een lopend wetenschappelijk debat. | "Om een ??evenwichtige weergave van standpunten te garanderen zouden klimaatontkenners evenveel aandacht moeten krijgen als klimaatweten-schappers." |
| Onjuiste voorstelling | Een situatie of het standpunt van een tegenstander op een zodanige manier verkeerd voorstellen dat het verwarring zaait. | "Ze veranderden de naam van 'opwarming van de aarde' in 'klimaatverandering' omdat de opwarming van de aarde stopte." |
| Onmogelijke verwachtingen | Een onrealistische mate van wetenschappelijke zekerheid eisen voordat de wetenschap wordt geaccepteerd. | "Wetenschappers kunnen het weer van volgende week niet eens voorspellen. Hoe kunnen ze het klimaat over 100 jaar dan voorspellen?" |
| Op de persoon spelen | Een persoon of groep aanvallen in plaats van op de argumenten in te gaan. | "Klimaatwetenschap is niet te vertrouwen omdat klimaat-wetenschappers bevooroordeeld zijn." |
| Oversimplificatie | Een situatie zodanig vereenvoudigen dat het verwarring zaait, en zo tot verkeerde conclusies leidt. | "CO2 is een voedingsstof voor planten, dus het verbranden van fossiele brandstoffen is goed voor planten." |
| Pseudo-expert | Een ongekwalificeerde persoon of instelling presenteren als een bron van betrouwbare informatie. | "Een gepensioneerde natuurkundige trekt de consensus over klimaat-verandering in twijfel en beweert dat huidige veranderingen in weersomstandigheden slechts een natuurlijk fenomeen zijn." |
| Rode haring | Bewust de aandacht vestigen op een irrelevant punt om de aandacht af te leiden van een belangrijker punt. | "CO2 is een spoorgas, dus het effect op de opwarming van de aarde is minimaal." |
| Selectief citeren | Iemands woorden uit de context trekken om zo een standpunt verkeerd weer te kunnen geven. | "Mike's truc ... om de afname te verbergen." |
| Stropop | Het standpunt van een tegenstander verdraaien of overdrijven om het zo gemakkelijker te maken deze aan te vallen. | "In de jaren zeventig voorspelden klimaatweten-schappers een ijstijd." |
| Tegenstrijdigheid | Tegelijkertijd geloven in ideeën die in strijd zijn met elkaar. | "De temperatuurregistraties zijn vervalst door wetenschappers... die registraties laten een afkoeling zien" |
| Toeval herinterpreteren | Aannemen dat niets per ongeluk gebeurt, zodat willekeurige gebeurtenissen kunnen worden geïnterpreteerd als zijnde veroorzaakt door een samenzwering. | "NASA's satelliet ontploft? Ze proberen vast ongemakkelijke informatie te verbergen!" |
| Uitvergrote minderheid | De betekenis van een klein aantal wetenschappers met een afwijkende mening uitvergroten om zo een ??overweldigende wetenschappelijke consensus in twijfel te kunnen trekken. | "Natuurlijk, er is 97% consensus, maar professor Smith is het niet eens met het standpunt waarover consensus bestaat." |
| Vals dilemma | Twee opties presenteren als de enige mogelijkheden, terwijl er in feite meer mogelijkheden bestaan. | "In ijskernen volgt CO2 de temperatuur. Dit bewijst dat temperatuur CO2 beïnvloedt en niet andersom." |
| Vals evenwicht | Het presenteren van wetenschap en pseudowetenschap in een situatie met hoor en wederhoor om zo de valse indruk te wekken van een lopend wetenschappelijk debat. | "Om een ?evenwichtige weergave van standpunten te garanderen zouden klimaatontkenners evenveel aandacht moeten krijgen als klimaatweten-schappers." |
| Valse gelijkwaardigheid | Ten onrechte beweren dat twee dingen gelijkwaardig zijn, ondanks het feit dat er opmerkelijke verschillen tussen beide zijn. | "Waarom al die ophef over COVID als er elk jaar duizenden sterven aan de griep." |
| Valse vergelijking | Aannemen dat, omdat twee dingen in sommige opzichten overeenkomen, ze ook in andere opzichten overeen zullen komen. | "Klimaatsceptici lijken op Galileo die de wetenschappelijke consensus over geocentrisme omverwierp." |
| Verankering | Te sterk afgaan op een eerste stukje informatie bij latere beoordelingen. | "Er hadden 2,2 miljoen mensen kunnen sterven aan COVID-19, dus dat er slechts 130.000 doden vielen (zomer 2020 in de VS) is een goede zaak." |
| Vervolgd slachtoffer | Jezelf zien en presenteren als het slachtoffer van georganiseerde vervolging. | "Klimaatwetenschappers proberen onze vrijheid af te nemen." |
|
Kiezen om te geloven dat iets waar is omdat we echt willen dat het waar is, in plaats van ons te baseren op wetenschappelijk bewijs. |
"Trek je maar niets aan van de voorspellingen op basis van de klimaatmodellen, ik denk dat we een wereldwijde afkoeling gaan meemaken." |
Een nuttige aanvulling is verder de volgende video, waarin John Cook 23 van de technieken uitlegt die worden gebruikt om te misleiden. YouTube biedt, indien gewenst, de optie om automatisch vertaalde ondertitels aan te zetten.
Op deze pagina wordt verwezen naar het volgende artikel: De geschiedenis van de 5 technieken van ontkenning van de wetenschap
